Các công ty như Toyota hay Honda đang xem xét lại chiến lược của họ ở Trung Quốc và Thái Lan trong bối cảnh sự cạnh tranh với xe điện dần tăng tốc
Nội dung chính
Theo tờ Nikkei Asia, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang phải suy nghĩ lại chiến lược của mình tại Trung Quốc và Thái Lan sau khi doanh số bán hàng giảm ở mức hai con số trong quý từ tháng 4 đến tháng 6, khi người tiêu dùng ở các thị trường quan trọng này và nhiều nơi khác ngày càng có xu hướng chuyển sang xe điện.
Các hãng xe lớn của Nhật Bản như Toyota Motor và Honda Motor đã gia tăng doanh thu tại châu Á trong quý trước, nhờ vào sự suy yếu của đồng yên trong giai đoạn này.
Cụ thể, doanh thu của Toyota đạt 2,2 nghìn tỷ yên (15 tỷ USD), tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi lợi nhuận hoạt động tăng 32% lên 245 tỷ yên. Doanh thu của Honda tại châu Á đạt 990 tỷ yên, tăng 4,4%, mặc dù doanh số bán ô tô bốn bánh giảm 23% xuống còn 264.000 chiếc.
Trong khi xu hướng doanh số bán hàng khác nhau giữa các thị trường, có những dấu hiệu rõ ràng về sự sụt giảm tại Trung Quốc và Thái Lan.
Trung Quốc
Honda đã báo cáo hôm 7/9 rằng họ đã bán được 209.000 xe tại Trung Quốc trong ba tháng tính đến tháng 6, giảm 32% so với năm trước. Do đó, công ty hiện đang đặt mục tiêu bán 3,9 triệu xe tại đây trong năm tài chính này - ít hơn 220.000 so với dự báo trước đó.
"Thị trường cho xe động cơ đốt trong đang giảm trong khi thị trường cho 'xe năng lượng mới' đang tăng với tốc độ không ngờ," Giám đốc Tài chính của Honda, Eiji Fujimura, cho biết trong một cuộc họp báo, sử dụng thuật ngữ “xe năng lượng mới” ở Trung Quốc bao gồm xe điện, hybrid cắm điện và xe dùng nhiên liệu thay thế. "Cuộc chiến giá cả cũng khiến việc kinh doanh trở nên rất khó khăn."
Thị phần của các thương hiệu Nhật Bản tại Trung Quốc là 12,2% trong nửa đầu năm 2024, trong khi các thương hiệu địa phương chiếm 62%, theo công ty nghiên cứu MarkLines có trụ sở tại Tokyo. Thị phần của Nhật Bản giảm mạnh so với mức 21,3% của năm 2019. Trong số 10 mẫu xe mới bán chạy nhất tại Trung Quốc vào tháng 6, năm mẫu là của BYD, trong khi Nissan Motor là thương hiệu Nhật Bản duy nhất lọt vào top - ở vị trí thứ sáu.
"Nhu cầu về xe động cơ đốt trong vẫn cao ... nhưng chúng tôi không thể lạc quan," Chủ tịch Nissan Makoto Uchida cho biết trong một cuộc họp báo vào tháng 7. Công ty đã sản xuất 169.000 xe tại Trung Quốc trong quý trước, giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái.Vào tháng 6, họ đã đóng cửa một nhà máy chiếm 8% công suất sản xuất của mình tại quốc gia này.
"Chúng tôi cần các xe năng lượng mới được phát triển tại địa phương để đóng góp vào sự tăng trưởng của mình," Uchida nói, đề cập đến bốn mẫu concept mà Nissan đã giới thiệu tại một triển lãm ô tô ở Bắc Kinh vào tháng 4.
Doanh số bán xe mới của Toyota tại Trung Quốc trong quý từ tháng 4 đến tháng 6, bao gồm cả thương hiệu sang trọng Lexus, giảm 18% so với năm ngoái xuống còn 411.000 xe.
"Tốc độ mở rộng của xe năng lượng mới là không ngờ tới," Masahiro Yamamoto, giám đốc nhóm kế toán của Toyota, cho biết. "Để chịu đựng được giai đoạn thay đổi nhanh chóng này, chúng tôi phải chi tiêu nhiều hơn cho kế hoạch quảng cáo và hỗ trợ các đại lý."
Masatoshi Nishimoto, người đứng đầu nhóm nghiên cứu và phân tích chiến lược sản xuất và phát triển của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tại S&P Global Mobility, cho biết các thương hiệu Trung Quốc đang dẫn trước trên thị trường trong nước của họ vì họ có thể sản xuất xe điện giá rẻ bằng cách sử dụng pin sản xuất trong nước, đáp ứng sở thích của người tiêu dùng Trung Quốc về xe ô tô công nghệ cao, và nhanh chóng ra mắt các mẫu xe mới.
"Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản không hẳn là kém hơn so với các đối thủ Trung Quốc, nhưng họ đang gặp bất lợi," Nishimoto nói. “Điều chỉnh công suất sản xuất và tăng cường hợp tác với các đối tác địa phương sẽ giúp giảm chi phí phát triển tại Trung Quốc”, ông bổ sung.
Thái Lan
Các công ty ô tô Trung Quốc cũng đang thách thức các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản tại Thái Lan, nơi thị trường xe điện đang phát triển và các xe điện Trung Quốc đang chiếm lĩnh thị phần nhờ vào các khoản trợ cấp từ chính phủ Thái Lan.
Trong số 10 nhà sản xuất hàng đầu tại Thái Lan, Toyota chiếm thị phần cao nhất ở mức 38% trong sáu tháng đầu năm nhưng đã bán ít hơn 15% so với cùng kỳ năm ngoái, theo MarkLines. Doanh số của Honda, Nissan và bốn thương hiệu Nhật Bản khác cũng giảm. Trong khi đó, doanh số của BYD tăng 32% so với nửa đầu năm 2023.
Honda thông báo vào tháng 7 rằng họ sẽ hợp nhất hai cơ sở sản xuất của mình tại Thái Lan thành một vào năm 2025. Suzuki Motor cũng cho biết vào tháng 6 rằng họ sẽ ngừng sản xuất ô tô tại nước này.
Những động thái này là hợp lý vì các công ty Nhật Bản không sản xuất các xe điện cỡ nhỏ được ưa chuộng tại Thái Lan, theo Nishimoto.
"Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản có lẽ sẽ chờ đợi thêm một hoặc hai năm nữa để xem liệu sự tăng trưởng gần đây của thị trường xe điện Thái Lan có bền vững hay không, trong khi đó các thương hiệu Trung Quốc có khả năng sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ."
Việc tối ưu hóa hoạt động đang ngày càng trở nên quan trọng hơn khi đồng yên hồi phục trong tuần qua, gây ra nguy cơ giảm sút lợi nhuận. Các nhà đầu tư buộc phải từ bỏ hy vọng rằng đồng yên yếu sẽ tiếp tục thúc đẩy lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô.
"Lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản trong quý trước đã tăng lên nhiều bởi đồng yên yếu, nhưng điều đó sẽ không xảy ra từ quý này trở đi," Koji Endo, giám đốc điều hành tại SBI Securities, cho biết. "Điều quan trọng sau đó sẽ là liệu họ có thể bù đắp được tổn thất đó bằng cách thành công tại các thị trường như Mỹ và Ấn Độ hay không."